خواب نامنظم ترشح هورمون رشد را مختل می‌کند
تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۰۵۶۳۷
سهیلا برجی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استان البرز، در گفت‌وگو با فارس، گفت: هورمون رشد از این نظر اهمیت بسیاری دارد که در دوران کودکی در رشد استخوان‌ها و غضروف‌ها نقش اساسی داشته و باعث ایجاد قد نهایی در فرد می‌شود و اگر بدن با کمبود این هورمون مواجه شود، طبیعتا فرد به آن قد نهایی بر اساس منحنی رشد، نخواهد رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: برای مادران این سوال مطرح است که چه کاری می‌توانند انجام دهند که قد فرزندانشان کوتاه نباشد. در این زمینه باید بدانیم چه عواملی ترشح این هورمون را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یکی از این عوامل خواب منظم است، در کودکانی که دیر می‌خوابند و یا الگوی خواب منظمی ندارند، این عامل باعث می‌شود که ترشح این هورمون مختل شود. چون بیشترین میزان ترشح این هورمون را در شب و دو ساعت ابتدایی خواب داریم از این رو کودکانی که دیر می‌خوابند یا الگوی خواب منظمی ندارند، ترشح این هورمون در آنها مختل می‌شود.
وی اظهار کرد: نکته بعدی ورزش کردن به خصوص ورزش‌های کششی و نرمشی است که می‌تواند ترشح این هورمون را افزایش دهد. مصرف کمتر مواد قندی یکی دیگر از فاکتورهای تاثیرگذار بر ترشح این هورمون است. چون وقتی مواد قندی استفاده می‌شود، ترشح انسولین در بدن بالا می‌رود و بالا رفتن انسولین باعث می‌شود که میزان هورمون رشد پایین بیاید.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز افزود: توصیه دیگر کاهش وزن است. چون چاقی هم باعث می‌شود که میزان ترشح هورمون رشد کم شود.
برجی بیان کرد: هورمون رشد علاوه بر تاثیری که در رشد دارد، در متابولیسم بدن هم موثر است. این هورمون در متابولیسم پوروتئین‌ها ،کربوهیدرات‌ها و لیپیدها نقش دارد. در متابولیسم پروتئین‌ها به این صورت است که هورمون رشد باعث ورود اسیدآمینه به داخل سلول و پروتئین سازی می‌شود. در واقع پروتئین سازی را تقویت می‌کند. این هورمون همچنین باعث تجزیه لیپیدها شده و همینطور مانع ورود گلوکز به داخل سلول می‌شود. این عملکرد باعث افزایش سطح قند خون می‌شود. بنابراین چون این هم هورمون هم در رشد استخوان‌ها و هم در متابولیسم بدن موثر است، کمبود این آن علاوه بر اینکه در دوران قبل از بسته شدن صفحات رشد، باعث کوتاهی قد می‌شود در یکسری متابولیسم های بدن هم اثر دارد.
این استاد دانشگاه درباره پیامدهای کمبود ترشح این هورمون افزود: کمبود این هورمون در بزرگسالان باعث کاهش انرژی، خستگی، افسردگی، کاهش عضلات بدن، افزایش چربی‌های بدن، مقاومت به انسولین می‌شود که بیماری‌های قلبی‌عروقی را هم افزایش می‌دهد.
این فوق تخصص غدد ادامه داد: اگر افزایش ترشح این هورمون را در بدن داشته باشیم باز می‌تواند در بدن اختلالاتی ایجاد کند. افزایش هورمون رشد در دوران کودکی، منجر به بیماری ژیگانتیسم می‌شود که در این بیماری فرد قد خیلی بلندی پیدا کرده و استخوان‌هایش بیش از حد رشد می‌کند. ولی اگر افزایش این هورمون را در زمانی که صفحات رشد بسته شده و در دوران بعد از بلوغ داشته باشیم، بیماری که ایجاد می‌کنند بیماری آکرومگالی است. در این بیماری علاوه بر اینکه فرد دچار یکسری بد شکلی‌هایی در استخوان‌هایش می‌شود، همچنین ریسک بیماری‌های قلبی عروقی هم دراین افراد بالا می‌رود. بنابراین هم پایین بودن و هم بالا هورمون رشد مهم است.
وی درخصوص تشخیص کمبود یا افزایش این هورمون افزود: وقتی شک بالینی به وجود می‌آید، یک آزمایش خون درخواست می‌شود و تست‌های تحریکی و مهاری را برای هورمون رشد و تصویربرداری از صفحات رشد استخوانی بیمار انجام می‌دهیم. سپس ارزیابی می‌کنیم که آیا این فرد نیازی دارد که برایش هورمون جایگزین کنیم یا خیر. همچنین در صورت ابتلا فرد به بیماری‌های مزمنی مثل سندرم ترنر یا بیماری‌های کلیوی، مجبورهستیم هورمون رشد را برای فرد تجویز کنیم.
برجی خاطر نشان کرد: نکته مهم این است که درباره این هورمون، به هیچ عنوان خود درمانی را توصیه نمی کنیم. اینکه افراد خودسرانه از بازار سیاه دارو یا مکملی تهیه کنند، اقدام اشتباهی است.
وی درباره دارو درمانی ترشح هورمون رشد گفت: داروها و مکمل‌هایی هستند که می‌توانند به عنوان یک محرک ترشح هورمون رشد را افزایش داده و به درمان آن کمک می‌کند. اما درمان اصلی تزریق هورمون رشد است و اگر در فردی ثابت شود که کمبود این هورمون را دارد، از آن استفاده می‌کنیم.
برجی تاکید کرد: داروهایی که خارج از پروسه پزشکی به عنوان داروی افزایش قد تبلیغ و فروخته می‌شوند، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. در واقع قرص خوراکی هورمون رشد نداریم. داروهای مکملی هم که توسط پزشک تجویز می‌شود در واقع یک نقش کمکی دارند. اما متاسفانه تبلیغات داروهای افزایش قد در فضای مجازی زیاد است.
برجی درمورد بهترین زمان مراجعه برای بررسی هورمون رشد گفت: زمانی که احتمال کم کاری هورمون رشد و کوتاهی قد وجود دارد؛ قبل از اینکه صفحات رشد بسته شود باید مراجعه داشت. در دختران صفحات رشد دو سال بعد از قاعدگی و در پسران تا ۱۸ سالگی بسته می‌شود. لذا اگر دغدغه‌ای هست باید قبل از این زمان مراجعه کنند و اگر بعد از آن مراجعه کنند دیگر نمی‌توان اقدام کرد.
این فوق تخصص غدد ادامه داد: بهترین ارزیابی که برای عملکرد هورمون رشد داریم بر اساس نمودارهای رشد است، اگر رشد فرد طبق نمودار متوقف شده یا سرعت رشدش مناسب نیست، آن زمان باید تحت تست‌های آزمایشگاهی قرار گیرد.
وی افزود: کمبود هورمون رشد به دلایل دیگری نظیر توده هیپوفیز یا تومورها یا ضربه به سر یا عفونت‌های مغزی یا جهش‌های ژنتیکی هم اتفاق می‌افتد. اگر تاخیر در رشد علت یابی شد بر اساس علت باید درمان شود، اما اگر علتی پیدا نکردیم و کوتاهی قد ژنتیکی با اختلال در ترشح هورمون همراه باشد، چنانچه در زمان مناسب مراجعه کنند، می‌توان به فرد کمک کرد.
وی افزود: هورمون رشد هورمونی است که از غده هیپوفیز قدامی مغز ترشح شده و یک هورمون پروتئینی است. این هورمون در بدن عملکرد مهمی را بر عهده دارد و تنظیم ترشح آن توسط غده هیپوتالاموس انجام می‌شود که هورمون آزاد کننده هورمون رشد را تولید می‌کند. ترشح این هورمون به صورت نبض دار است و ترشح دائمی ندارد.
منبع: آخرین نیوز
کلیدواژه: ترشح این هورمون ترشح هورمون رشد هورمون رشد استخوان ها صفحات رشد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت akharinnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آخرین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۰۵۶۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ورزش باعث رشد قد می‌شود؟
آفتاب‌‌نیوز :
هورمون رشد در طول شبانه روز به شکل ضربانی ترشح می‌شود و برخی محرک‌های فیزیولوژیک می‌توانند، ترشح هورمون رشد را تحریک کنند. دو تا از قوی‌ترین این محرک‌ها، ورزش و خواب هستند و هورمون رشد نقش‌های متفاوتی در طول زندگی دارد؛ از تاثیر روی رشد، بازیافت عضله، استخوان و کلاژن گرفته تا تنظیم جنبه‌های انتخابی عملکرد متابولیک شامل افزایش متابولیسم چربی و حفظ ترکیب بدنی سالم تر در آینده و ورزش های قدرتی و هوازی می‌توانند موجب افزایش قابل توجه ترشح هورمون رشد شوند و با افزایش شدت ورزش، ترشح بیشتر می شود.
اگر حجم ورزش بیش از توان فرد باشد، ابتدا دچار خستگی تمرینی می‌شود. متغیرهای تکرار، زمان و شدت، حجم ورزش را تعیین می‌کنند و در صورتی که حجم زیاد در طول زمان ادامه یابد، فرد وارد مرحله بیش‌تمرینی و تغییرات هورمونی ناشی از آن و تاخیر رشد شود.
از سوی دیگر در برخی ورزش‌ها به ویژه ورزش‌های دارای دسته‌بندی وزنی یا ورزش‌های استقامتی یا ورزش‌هایی که زیبایی حرکات و نظر داوران و شکل بدنی ممکن است در امتیازدهی موثر باشند، تمایل ورزشکاران به کاهش وزن و کاهش درصد چربی بدن بیشتر است. بدین ترتیب، ورزشکاران ممکن است دچار کمبود نسبی انرژی شوند. این وضعیت در ابتدا در بانوان ورزشکار با عنوان سه گانه بانوان ورزشکار (اختلالات خورد و خوراک- آمنوره- پوکی استخوان) معرفی و در مشاهدات و مطالعات بعدی مشخص شد که تاثیرات کمبود انرژی، خیلی فراتر از این مثلث بوده و تغییرات هورمونی و عوارض آن در پسران هم قابل رویت است. بنابراین، نام آن به سندروم کمبود نسبی انرژی تغییر یافت و بدیهی است در ورزشکارانی که دچار این مشکل می شوند، رشد و بلوغ دچار اختلال می‌شود.
بر اساس این مطلب که از سوی لاله حاکمی، متخصص پزشکی ورزشی تهیه شده و از سوی فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته، آمده است: افرادی که بیش از اندازه ورزش می‌کنند و به اندازه ورزش مواد غذایی دریافت نمی‌کنند، غیر از بحث کمبود انرژی نسبی، دچار کمبود مواد مغذی می‌شوند و بدیهی است کمبود ریزمغذی ها و درشت مغذی ها می‌توانند در رشد اختلال ایجاد کنند.
در ورزشکاران در حال رشد که صفحات رشد باز و فعال هستند، وارد آمدن ضربات مکرر یا ضربه ناگهانی شدید ممکن است به این صفحات آسیب رسانده و متعاقب آن رشد طولی استخوان دچار مشکل شود. برخی فعالیت‌ها مثل پریدن از ارتفاع بالا روی سطوح سخت می‌تواند به صفحات رشد آسیب برساند و سطوح جاذب ضربه مثل تشک‌های فرود، ضربه وارد شده را به اندام بر نمی‌گردانند اما فرود روی سطوح غیرجاذب موجب بازگشت نیرو به مفاصل و آسیب صفحات رشد می‌شود.
در بلوغ جسمی، عمدتا تمرکز بر هورمون‌های جنسی و برای شروع عادت ماهیانه نیاز به سطح مشخصی از درصد چربی بدن است. چربی‌های بدن، حاوی آروماتاز هورمون‌های جنسی بوده و تبدیل استروئیدهای مردانه را تسریع می‌کنند. ورزش، موجب کنترل وزن و درصد چربی بدن شده و از بلوغ زودرس جلوگیری می‌کند. با توجه به اینکه صفحات رشد به دنبال بلوغ بسته می‌شوند، ممکن است در بلوغ زودرس ابتدا یک رشد جهشی نسبت به همسالان دیده شود اما در نهایت، قد این افراد کوتاه‌تر خواهد ماند. این مشکلی است که در مصرف استروئیدهای آنابولیک در سنین نوجوانی نیز اتفاق می افتد. همان طور که می‌دانید، استروئیدهای آنابولیک از دسته S۱ در لیست ممنوعه دوپینگ قرار دارند و علاوه بر تاثیرات گوناگون مخرب دیگر، این داروها موجب بلوغ زودرس و بسته شدن زودرس صفحات رشد در نوجوانان و کوتاه ماندن قد در بزرگسالی می شوند.
بدیهی است که برای بلوغ اجتماعی و روانی، ارتباطاتی که در ورزش تشکیل می شود از یک سو و احساس عزت و اعتماد به نفسی که فعالیت‌های ورزشی به ارمغان می‌آورد از سوی دیگر، بالندگی و بلوغ را تسهیل می‌کند و مراقبت سازمانی و خانوادگی، آموزش مهارت «نه گفتن» و هدایت ورزشکاران نوجوان به محیطی عاری از دارو و دوپینگ از اصول پیشگیری از صدمات اجتماعی در دوران بلوغ است و محیط های ورزشی از این مهم مستثنا نیست.
منبع: خبرگزاری ایسنا
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است